Tu Hành Cần Có Giới Đức
(Trích dịch từ Tục-Tạng Kinh)
Thuở
xưa, có một vị Pháp sư, họ Châu, pháp hiệu
Huệ Cung, sanh trưởng tại Châu Ích, nước Tàu.
Ông sanh ra
nhằm cuối đời nhà Châu. Trong thời kỳ
ấy đương gặp phong trào hủy hoại
Phật pháp, nên Huệ Cung cùng với một người
bạn đồng học, tên là Huệ Viễn ở chung
một chùa, kết nghĩa anh em và thề cùng nhau dõng mãnh
tinh tấn về việc tu hành, dầu gặp phải
cảnh ngộ khó khăn đến đâu, thì cũng
bền lòng cho tới khi nào chứng được
đạo quả mới thôi.
Hai
người giao hảo với nhau chưa bao lâu, kế
gặp thời kỳ phải tạm biệt.
Huệ
Viễn bèn xuống Trường An tham học, may nhờ
cái lợi căn sẵn có, nên nghĩa lý các kinh, tông chỉ
các luận, thảy đều thông hiểu cả, rồi
ông mới trở về Châu Ích mà hoằng hóa ; những
kẻ Tăng người Tục thảy đều tôn
trọng hoan nghinh, nên danh vọng của ông rất là
lừng lẫy.
Còn Huệ
Cung thì qua Kinh dương học đạo, sau cũng
trở về Châu Ích. Hai người gặp lại nhau
rất là mừng rỡ, và cùng nhau kể nỗi hàn ôn
đã từng trong 30 năm cách biệt.
Trong đêm
thắng hội, Huệ Viễn nói nói cười
cười, luận thuyết như nước chảy
suối tuông, lấy làm vui thích ; còn Huệ Cung thì cứ làm
thinh một mặt mà nghe, dường như một
người không hiểu biết chi cả.
Huệ
Viễn thấy vậy bèn mở lời hỏi rằng : "Chúng ta đã cách biệt nhau lâu, mà ngày nay
được gặp mặt thì trong cuộc hội
ngộ nếu có sơ đắc điều chi cũng nên
đứng ra mà luận biện với nhau mới
phải, sao lại từ khi về cho đến nay, không
nghe ngài nói chi hết ? Hay là ngài không có tâm đắc một
lý nghĩa chi trong Phật pháp chăng ?".
Huệ Cung
tỏ ý vui vẻ, mà đáp lại rằng : "Thưa ngài ! Tâm tánh của tôi rất tối
tăm, cho nên đối với kinh sách Phật đều
không hiểu rõ một tí gì cả".
Huệ
Viễn hỏi : "Toàn cả pho
Đại Tạng Kinh thì không hiểu rõ hết
được cũng là phải rồi, chớ có lẽ
đâu mà ngài chẳng tụng đọc được
một bộ kinh nào hay sao ?".
Huệ Cung
đáp : "Thưa ngài ! Ba mươi năm nay,
tôi chỉ tụng có một quyển kinh Quán Thế Âm mà
thôi".
Huệ
Viễn nghe như vậy, bèn nghiêm sắc mặt mà nói
rằng : "Kinh Quán Thế Âm, theo tôi
tưởng thì một đứa nhỏ cũng có thể đọc
tụng được, huống là người lớn
như ngài, đã học đạo hằng lâu, mà chỉ
tụng được có một quyển kinh, thì có
thắm vào đâu ? Vã lại người xuất gia
hồi nhỏ và đã cùng với Huệ Viễn nầy
lập thệ, kỳ vọng cho đến này chứng
đặng đạo quả mới thôi. Nay đã trải
qua 30 năm rồi mà ngài chỉ thuộc vỏn vẹn có
một bộ kinh, như vậy không phải tại nơi
lòng ngài tối tăm, mà chính thật tại ngài
lười nhác. Thôi ! Từ đây đôi ta hãy tuyệt giao
và xin ngài cất bước vân du qua xứ khác, đặng
cho Huệ Viễn nầy khỏi thêm một điều
phiền não trong lòng nữa".
Huệ Cung
lấy làm ôn hòa mà thưa lại rằng : "Vẫn biết quyển kinh Quán Thế Âm tuy
nhỏ, mà chính từ Kim Khẩu của Phật nói ra,
người nào cung kính tuân theo đó mà làm, thì
được phước đức vô lượng, còn
ai khinh dễ, thì đắc tội cũng vô biên. Vậy
xin ngài hãy tạm dứt lòng sân, để cho tôi tụng
một biến kinh ấy, rồi cùng nhau sẽ từ
biệt".
Huệ
Viễn cười và nói rằng: "Kinh
Quán Thế Âm tức là phẩm Phổ Môn ở trong kinh Pháp
Hoa. Tôi đã từng diễn giảng cho thính giả nghe
cả vài trăm lần rồi, mà nay ngài lại muốn
làm ồn ào trong lổ tai tôi nữa hay sao ?".
Huệ Cung
đáp : "Thưa ngài ! Người xưa có
nói : Người hay làm đạo rộng lớn, chớ
không phải đạo làm người rộng lớn. Tôi
khuyên ngài hãy chí tâm mà nghe lời Phật nói, chớ
đừng "dĩ nhơn khí pháp" (vì người mà
bỏ pháp) mà mang tội".
Huệ Cung
nói như vậy rồi, bèn đích thân ra quét dọn
trước sân và lập một đàn tràng nghiêm chỉnh,
chính giữa có đặt một bàn hương án, sau
để một cái pháp tòa.
Còn Huệ
Viễn bất đắc dĩ phải ra trước mái
hiên chùa ngồi nghe tụng kinh.
Khi Huệ
Cung cất tiếng lớn mà xướng đề kinh
vừa xong, thì hương bay ngào ngạt thơm khắp
cả chùa. Lúc tụng đến văn kinh, thì giữa
hư không trổi nhạc xen nhau nhiều tiếng thanh
diệu vang rền, còn hoa thơm thì rơi xuống
đầy đất.
Khi tụng
kinh rồi, Huệ Cung hạ tòa xong đi dọn dẹp,
thì hoa nhạc mới dứt.
Huệ
Viễn thấy vậy trong lòng rất hối hận, bèn
cúi đầu lạy sát chưn của Huệ Cung mà khóc
than rằng : "Bạch cùng
ngài ! Xin tha thứ những điều lầm lỗi
trước cho tôi nhờ. Vì tôi đây là người mê
muội rất sâu, tưởng tài học của mình đã
cứng cát, nên mới ngã mạng cống cao, "Học mà
không tu" khi người dễ pháp, thiệt lấy làm
xấu hổ hết sức. Vậy xin ngài tạm ở
nán lại một vài ngày đặng thuyết giáo cho tôi
biết đường tu tập".
Huệ Cung
đáp lại rằng : "Bạch cùng
ngài ! Tôi đây không có tài năng chi cả, những
điều linh dị phi thường ấy là do uy
đức của Phật. Vậy khuyên ngài hãy an tâm ở
lại chốn nầy mà hoằng pháp lợi sanh,
để cho tôi tách bước vân du miền khác, cho
trọn lời hứa của hai ta vậy"./.